Datum: 27 februari 2024 

Instantie: Rechtbank eerste aanleg Antwerpen, afdeling Mechelen 

Criterium: racisme 

De feiten   

In mei 2020 werd op de website www.tscheldt.be een artikel met foto gepubliceerd over de nieuwe woordvoerster van Open VLD. De auteur insinueerde in het artikel dat het eigenlijke thuisland van de woordvoerster Irak was, dat ze de weg zou kennen om aan subsidies te geraken en dat ze geen echte sollicitatieprocedure had moeten doorlopen om woordvoerster te worden.  

Ze zou bovendien weigeren om het gesprek aan te gaan met een deel van de Vlamingen omdat die volgens haar te conservatief, te rechts, te racistisch, te nazistisch, te boos of gewoon te wit zijn.  

Op de foto was de woordvoerster te zien in een zwarte chador, omringd door andere personen die ook een chador droegen. Op die manier werd de suggestie gewekt dat de vrouw zich profileerde als een gelovige vrouw die strikt de voorschriften van de sharia naleefde. 

Het artikel met foto werd vervolgens gedeeld op Twitter en Facebook. Op Facebook plaatste iemand de volgende commentaar onder het artikel: “Vlamingen verenigd [sic] u en vecht voor uw land.” Iemand anders schreef: “Zonder pardon afknalle da achterlijk oerevolk !!!” 

Juridische kwalificatie   

Drie personen moesten zich verantwoorden voor de volgende tenlastelegging: aanzetten tot haat of geweld jegens een persoon (artikel 20, 2° Antiracismewet). 

Beslissing  

1e beklaagde 

De eigenaar van de website werd vervolgd voor het plaatsen of laten plaatsen en behouden van een artikel met bijhorende foto op de website www.tscheldt.be en op Twitter en Facebook. 

Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden (met drie jaar uitstel) en een geldboete van 4.000 euro. Daarnaast ook de verplichting tot het offline halen van de publicaties met een verbod om deze nog te publiceren of te verspreiden op straffe van een dwangsom van 1.000 euro per kalenderdag (met een maximum van 250.000 euro). 

2e beklaagde 

De tweede beklaagde werd vervolgd voor het plaatsen van de commentaar “Vlamingen verenigd [sic] u en vecht voor uw land” op Facebook. De correctionele rechtbank oordeelde dat er twijfel bestond over het bijzonder opzet van de beklaagde om aan te zetten tot haat of geweld. Daarom werd de tweede beklaagde vrijgesproken. 

3e beklaagde 

De derde beklaagde werd vervolgd voor het plaatsen van de commentaar “Zonder pardon afknalle da achterlijk oerevolk !!!” Hij beweerde dat zijn Facebook-account was gehackt, maar dat kon volgens de correctionele rechtbank niet worden gestaafd met objectieve gegevens.  De correctionele rechtbank oordeelde dat de beklaagde met zijn reactie had aangezet tot haat en geweld, gelet op de gehanteerde woorden en het grove karakter ervan. 

De derde beklaagde werd veroordeeld op grond van het aanzettingsmisdrijf tot een gevangenisstraf van één maand (met drie jaar uitstel) en een geldboete van 800 euro. 

Aandachtspunten 

Ambtshalve controle bevoegdheid van de rechtbank 

Eén van de beklaagden had opgeworpen dat er sprake was van een niet-raciaal drukpersmisdrijf dat op grond van artikel 150 van de Grondwet moest worden beoordeeld door het hof van assisen (omdat de chador zou verwijzen naar geloof). De correctionele rechtbank ging hiermee niet akkoord. De beklaagden werden vervolgd voor het aanzetten tot haat of geweld jegens de woordvoerster omwille van haar nationale of etnische afstamming. Er was dus sprake van een drukpersmisdrijf ingegeven door racisme of xenofobie en dat moest worden beoordeeld door de correctionele rechtbank. 

Aanwezigheid van de bijzonder opzet 

Er werd specifiek een foto gekozen waarop de woordvoerster stond afgebeeld in een chador. Dat bevestigde volgens de correctionele rechtbank de achterliggende intentie om haatdragende reacties uit te lokken.  Ook werd de mogelijkheid om haatreacties te plaatsen niet uitgeschakeld en de haatreacties werden niet gemodereerd. Daaruit bleek nog maar eens te meer de intentie om haat op te wekken.