Verder aanpakken van discriminatie en haatmisdrijven door politie

16 december 2018
Actiedomein: Politie en justitie
Discriminatiegrond: Alle gronden
Bevoegdheidsniveau: Federaal

Op basis van de omzendbrief COL 13/2013 vraagt Unia aan de politiediensten om in hun zone een referentieambtenaar aan te stellen voor het opsporen en vervolgen van discriminatie en haatmisdrijven. Unia nodigt eveneens de volgende federale regering uit om de registratie en monitoring van dit type feiten te harmoniseren en deze te integreren in het Nationaal Veiligheidsplan.

Duid referentieambtenaren aan, leid ze op en leg een gegevenslijst aan 

Op grond van deze omzendbrief moeten politiediensten (ook de federale politie) in hun zone een referentieambtenaar aanduiden. De federale politie en bepaalde politiezones hebben echter nog geen referentieambtenaar. Bovendien zijn de aangeduide ambtenaren vaak onvoldoende opgeleid en beschikken ze niet over een duidelijke functiebeschrijving. Er is ook nog geen lijst met de gegevens van de aangeduide ambtenaren.  

In het Nationaal veiligheidsplan 2016-2019 staat nochtans dat "de omzendbrief onder meer voorziet in de aanwijzing van referentieambtenaren van de politie in dat domein in elke politiezone en eerstelijnseenheden van de federale politie. Lokale politiekorpsen en eerstelijnsdiensten van de federale politie die nog geen referentieambtenaar hebben aangeduid, worden aangespoord om alsnog een referentiepersoon aan te duiden. Iedere referentieambtenaar zal de in dat verband door Unia georganiseerde opleiding volgen."

Unia vraagt de ministers die bevoegd zijn voor het opsporings- en vervolgingsbeleid inzake discriminatie en haatmisdrijven er dan ook op toe te zien om:  

  • een duidelijke functiebeschrijving op te stellen waarin de rol en de taken van de referentieambtenaar precies staan omschreven;  
  • aan de hand van een specifiek functieprofiel in elke zone (en ook op niveau van de federale politie) een referentieambtenaar aan te duiden; 
  • regelmatig opleidingen voor deze ambtenaren te organiseren; 
  • de gegevens van de referentieambtenaren in een up-to-date register te centraliseren. 

Verbeter en harmoniseer de registratie en monitoring van haatmisdrijven en discriminatie aan de hand van processen-verbaal 

De toepassing van de omzendbrief heeft een aantal moeilijkheden aan het licht gebracht op het vlak van registratie en statistieken (input). Die zijn te wijten aan de verschillen in registratiesystemen tussen de politiezones en tussen de politie en het parket. 

Unia vraagt de volgende federale regering om een uniform monitoringsysteem in te voeren om de statistische gegevens over inbreuken tegen de negationisme-, antiracisme- en antidiscriminatiewetten te analyseren. Unia vraagt ook om de betrouwbaarheid van de registratie-instrumenten van de betrokken 'statistische' diensten van de politie (met inbegrip van het disciplinaire luik) en van het parket te verbeteren. 

Neem de strijd tegen discriminatie, haatmisdrijven en cyberhaat in het volgende Nationale veiligheidsplan op 

De strijd tegen de "aantasting van de persoonlijke integriteit en discriminatie" is een van de "clusters van veiligheidsfenomenen" opgenomen in het Nationaal veiligheidsplan 2016-2019, net als de strijd tegen cybercriminaliteit.36 

Unia vraagt de federale regering om grondig te evalueren of de doelstellingen in dit huidige plan werden gerealiseerd37 om deze als leidraad te kunnen gebruiken voor het bepalen van doelstellingen in het volgende plan. De strijd tegen cyberhaat moet worden toegevoegd in het kader van de strijd tegen cybercriminaliteit. 

Memorandum 2019

Deze aanbeveling staat in het memorandum van Unia voor de verkiezingen 2019.