Zelfstandig leven heeft een positieve impact op personen met een handicap
Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek van het FRA, het mensenrechtenagentschap van de Europese Unie. Onder andere mensen met een handicap, hun familie en begeleiders uit vijf Europese lidstaten deden mee. Artikel 19 van het VN-Verdrag Handicap dat sinds 2009 in België van kracht is, zegt dat mensen met een handicap het recht hebben om zelfstandig te leven en een deel te zijn van de maatschappij. Vandaag zien we dat dit recht nog heel vaak geschonden wordt.
Uit het onderzoek blijkt dat zelfstandig leven een positieve impact heeft op het leven van mensen met een handicap. ‘In grote lijnen betekent zelfstandig leven voor het VN-Verdrag op je eigen benen kunnen staan, maar niet in een beschermde omgeving. Wonen in een instelling of bijvoorbeeld als groep samen in een huis omwille van je handicap is dus niet hetzelfde als zelfstandig leven,’ legt Els Keytsman, Unia-directeur uit.
‘We proberen zelf het woord deïnstitutionalisering te vermijden omdat het voor veel mensen vreemd in de oren klinkt en ook een negatieve bijklank heeft. Wij spreken daarom liever van zelfstandig leven,’ klinkt het bij Unia.
Positieve kijk
In het onderzoek lazen we dat een engagement van iedereen echt dé sleutel is om mensen met een handicap zelfstandig hun leven te laten uitbouwen. Daarnaast moet er ook gewerkt worden aan een positieve kijk op personen met een handicap. Verder moet iedereen samenwerken en is er nood aan beschikbare en betaalbare ondersteuningsdiensten voor personen met een handicap in de gemeenschap.
Richtlijnen voor de overheid
Het FRA-onderzoek geeft overheden specifieke richtlijnen om mensen met een handicap zelfstandig te laten leven :
- Ervoor zorgen dat wetgeving, beleid en programma's rond deïnstitutionalisering overeenstemmen met Artikel 19 van het VN-Verdrag en de General Comment.
- Een strategie voor deïnstitutionalisering uitwerken, met duidelijke doelstellingen en deadlines.
- Geld vrijmaken voor deïnstitutionalisering van personen met een handicap. De overheid moet ook geleidelijk een halt toeroepen aan investeringen in instellingen en in plaats daarvan genoeg geld vrijmaken voor diensten in de gemeenschap.
- Zorgen voor samenwerking tussen lokale, regionale en nationale overheden doorheen verschillende sectoren (huisvesting, werk, gezondheid, sociale diensten, …).
- Het middenveld en personen met een handicap zelf raadplegen bij de uitwerking en toepassing van het deïnstutionaliseringsbeleid.
Meer weten?
Surf naar de website van het FRA, het onafhankelijk EU-orgaan.
Lees de richtlijnen van de Europese Commissie voor de overgang van institutionele naar gemeenschapsgerichte diensten.
Wat is de rol van Unia?
Unia is de onafhankelijke instantie voor de bescherming, de bevordering en het toezicht van artikel 33.2 van het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. Lees meer.
Vergelijkbare artikels
Digitale kloof: hoe ongelijkheden verminderen?
De digitalisering van onze maatschappij heeft gevolgen voor de rechten van de meest kwetsbaren. Unia heeft deze transformatie geanalyseerd in het licht van de antidiscriminatiewetgeving. Samen met het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting publiceerde Unia een advies met aanbevelingen om het wettelijk kader te verbeteren.
Unia reageert op Vlaams actieplan tegen huurdiscriminatie
Dat de Vlaamse regering 32 jaar nodig heeft om ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot een woning, doet Unia de wenkbrauwen fronsen. Niet alleen bij de timing, maar ook bij de inhoud van het actieplan Huisvesting stelt Unia vragen. Het plan ligt vandaag op de tafel van de Vlaamse regering.
Persoonlijke assistentie voor jongeren met handicap op de lange baan
Unia wilt dat de Vlaamse regering haar belofte nakomt en dat er nog tegen het einde van de legislatuur duidelijke stappen worden gezet om minderjarigen een persoonsvolgende financiering (PVF) te geven. Recent werd bekend dat door de complexiteit van het dossiers en de vele partners betrokken, het systeem pas wordt ingevoerd in de periode 2020-2022.
Dialoogdag in Genève over het recht op zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij
Op 19 april 2016 organiseerde het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap een dialoogdag in Genève.