Redelijke aanpassingen in het kader van professionele re-integratie: het Centrum herhaalt zijn aanbeveling
Vandaag, donderdag 11 april, heeft het Europese Hof van Justitie (HvJ) een belangrijk arrest uitgesproken in een Deense zaak over ontslag vanwege langdurige afwezigheid in verband met een handicap of ziekte. Het arrest is een stap dichter bij de betere integratie van bepalingen van de Antidiscriminatiewet in de arbeidswetgeving in België. Concreet laat het een werkgever niet toe om een werknemer die langdurig arbeidsongeschikt is (door een ongeval, een handicap of ziekte) te ontslaan zonder eerst redelijke aanpassingen te overwegen die een professionele re-integratie mogelijk maken.
In het kader van zijn bevoegdheden ontvangt het Centrum geregeld meldingen van werknemers die ontslagen zijn als gevolg van een arbeidsongeschiktheid. Maar conform de definitie van het begrip ‘handicap’ volgens het HvJ en het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap kunnen sommigen onder hen als personen met een handicap beschouwd worden. Daarom zouden ze met behulp van redelijke aanpassingen weer in het arbeidsproces kunnen worden opgenomen (aanpassing van de functie, aanpassing van de werkplek, het verstrekken van ander werk, ...) vooraleer een ontslag wordt overwogen.[1]
Het aantal werknemers met langdurige arbeidsongeschiktheid is in tien jaar tijd met 30 procent toegenomen. Om deze brede problematiek aan te pakken, zou een hele reeks coherente maatregelen voor jobbehoud en beroepsherinschakeling getroffen moeten worden. 'Het concept ‘redelijke aanpassingen’ wordt in de huidige debatten over deze thema’s simpelweg genegeerd. Maar het principe van redelijke aanpassingen kan een bijkomend instrument zijn in deze poging tot een betere integratie/herinschakeling van langdurige arbeidsongeschikten,' zegt Jozef De Witte, directeur van het Centrum.
Verscheidene beslissingen en adviezen ondersteunen het standpunt van het Centrum. In 2010 hebben de Société Scientifique de Santé au Travail (SSST, Wetenschappelijke Vereniging voor Gezondheid op het Werk) en de Association Scientifique de Médecine d’Assurance (ASMA, Wetenschappelijke Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde) een rapport gepubliceerd dat werkgevers motiveert om de werkomgeving aan te passen om zo invaliditeit te voorkomen.[2] Een arrest van 9 januari 2013 van het Brusselse arbeidshof volgt dezelfde redenering.
Volgens het Centrum is het des te belangrijker om het algemeen arbeidsrecht af te stemmen op de Belgische antidiscriminatiewetgeving, die al een omzetting van de Richtlijn 2000/78/EG omvat, omdat ons land het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap heeft geratificeerd. Dit arrest biedt dan ook de gelegenheid om opnieuw de ‘Aanbeveling met betrekking tot de verplichting van redelijke aanpassingen in het kader van de beroepsherinschakeling van werknemers met een handicap’ van het Centrum, gericht tot de federale Ministers van Werkgelegenheid en van Gelijke Kansen, in herinnering te brengen. U vindt die aanbeveling hieronder.
[1] Volgens de Wet van 10 mei 2007 tot bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie is de weigering om redelijke aanpassingen te voorzien, gericht op het overwinnen van obstakels waarmee een persoon met een handicap geconfronteerd kan worden, onder andere in de arbeidssector, een discriminatie. Het redelijke karakter van een aanpassing wordt beoordeeld in functie van de kosten, de bestaande financiële ondersteuning, de impact op de veiligheid, de organisatie van de werkplek, enz.
[2] http://www.riziv.fgov.be/news/nl/press/pdf/press20110225.pdf