Maandag verschijnt het jaarverslag ‘Mensenrechten in ere herstellen’ van Unia. In totaal opende Unia 2.192 dossiers in 2018. Dat is bijna 10 procent meer dan het jaar daarvoor.  ‘De meeste dossiers zien we bij de toegang tot goederen en diensten (614), gevolgd door het domein werk (510) en media & internet (332),’ vertelt Unia-directeur Els Keytsman.

‘Die cijfers illustreren dat België mank loopt op het vlak van gelijke kansen. Op de werkvloer, in de woonmarkt of op school telt niet iedereen mee. Voor individuele slachtoffers komt dat telkens hard aan. Ook de samenleving lijdt hieronder: de haat op straat of online maakt ons minder hecht,’ voegt ze eraan toe.   

Aantal dossiers handicap, vermogen en gezondheid piekt

Steeds meer mensen met een handicap stappen naar Unia wanneer ze vermoeden gediscrimineerd te zijn. Bijna 24 procent van de dossiers in 2018 ging hierover. Dat is een stijging van bijna 50 procent op vijf jaar. Het gaat bijvoorbeeld over hulphonden die niet binnen mogen of leerlingen die door hun handicap geen plaats krijgen in de school die ze willen.

Die stijging zien we ook bij mensen die bij Unia aankloppen omdat ze gediscrimineerd worden door hun gezondheidstoestand. Hierover onderzocht Unia 153 dossiers, een stijging van 78,3 procent vergeleken met het gemiddelde van de voorbije vijf jaar. Voorbeelden zijn mensen die omwille van hun ziekte uitvallen en daardoor ontslagen worden of anderen die geen verzekering kunnen afsluiten omdat ze kanker hebben of daarvan genezen zijn.

Tot slot zag Unia een groeiend aantal mensen die zich gediscrimineerd voelden omdat ze moeten leven van een uitkering en daardoor geen woning vonden, ook al kunnen ze de huur betalen. Al bij al gaat het over 160 dossiers waarin mensen op zo’n manier ongelijk behandeld worden. Dat is 24 procent meer dan in 2017.

Keytsman vergelijkt de Unia-cijfers van 2013 met 2018. ‘Op vijf jaar tijd telt Unia dubbel zoveel meldingen en openden we anderhalf keer zoveel dossiers. Het stijgend aantal mensen dat bij Unia komt aankloppen is een uitdaging voor ons. Want de wetgever voorzag niet dat de middelen deze evolutie zouden volgen,’ voegt ze eraan toe.

Meer oplossingen…

Het is bekend: Unia onderhandelt liever eerst over een oplossing dan dat we meteen naar de rechter trekken. In 2018 bereikten we zo 295 buitengerechtelijke oplossingen. ‘Deze oplossingen kan je terugvinden in een databank op onze website. Unia inspireert zo anderen om te werken naar meer gelijkheid.’

… en ook vaker naar de rechter

‘Dat neemt niet weg dat we in 2018 in totaal 33 keer naar de rechtbank gingen. Dat cijfer is nog nooit zo hoog geweest. Het vaakst trokken we naar de rechtbank bij conflicten tussen werkgever en werknemer (9), gevolgd door haatdragende posts in de media of op het internet (8) en geweld of vandalisme (6). We blijven geloven dat een onderhandelde oplossing mensen samen verder brengt. Een vonnis verduidelijkt dan weer wat kan en niet kan in onze samenleving.’  

Voorkom discriminatie

‘Slachtoffers van discriminatie verder helpen, is een belangrijke taak. Voorkomen dat er nog meer slachtoffers bijkomen, is minstens even belangrijk. Discriminatie lost niet vanzelf op,’ weet Keytsman. ‘Daarom ging Unia ook in 2018 de boer op en informeerden we meer dan 12.000 mensen met opleidingen, workshops of lezingen. Het gebruik van onze onlineopleiding eDiv over de antidiscriminatiewetgeving klom met 4.800 cursisten naar een totaal aantal van 21.000 sinds 2014.

Unia deed daarnaast 15 adviezen en aanbevelingen aan gemeenten, beleidsmakers en bedrijven in 2018. ‘Zo adviseerden we als onafhankelijke instelling de federale minister van Werk over de regelgeving rond praktijktesten en positieve acties op de arbeidsmarkt,’ klinkt het.