‘Volop jezelf zijn, in en vóór de klas’

20 augustus 2014
Discriminatiegrond: Seksuele geaardheid

De school als voedingsbodem voor tolerantie, ook tegenover holebi’s

Kan je op school uit de kast komen? Naar aanleiding van de uitspraken van de directeur-generaal van het stedelijk onderwijs in Brussel is het debat over de neutraliteit van het lerarenkorps opnieuw geopend. ‘Wij pleiten vóór het contact met verschillen, vanaf jonge leeftijd. En dus ook in de klas’, zegt Jozef De Witte, directeur van het Interfederaal Gelijkekansencentrum.

Eerder dit jaar klasseerde ILGA-Europe België als tweede Europees land op vlak van de gelijke rechten voor holebi’s: ze kunnen wettelijk samenwonen, ze kunnen trouwen, de wet beschermt hen tegen discriminatie. ‘Maar daarmee zijn we er niet’, zegt De Witte. ‘In de praktijk, als ze er persoonlijk mee worden geconfronteerd, blijven veel mensen – jong en oud – het moeilijk hebben met homoseksualiteit.’

In mei dit jaar schoof het Centrum seksuele geaardheid op school naar voren als een prioriteit voor onze nieuwe regeringen. Voor veel holebi-jongeren is het onderwijs een lijdensweg. Ze zitten niet goed in hun vel, wat blijkt uit cijfers over hun lagere welbevinden en hogere risico op zelfdoding. De Witte: ‘Talloze studies tonen het aan: de school is dé plaats waar jonge holebi’s de meeste druk ervaren om zich aan het heteroseksuele model te conformeren. Het is ook de plaats waar de meeste verbale en fysieke pesterijen plaatsvinden. Dat meer dan twee derde van de jonge holebi’s hun geaardheid op school verbergt, hoeft in die context niet te verbazen.’

‘Ook leerkrachten hebben het soms moeilijk om hun seksuele geaardheid te beleven’, zegt De Witte. ‘Het Centrum ontving de voorbije jaren meldingen van leraren die door hun eigen leerlingen werden gepest vanwege hun geaardheid. In sommige gevallen werden ze ondersteund door hun collega’s en directie, in andere gevallen was het tegenovergestelde waar.’

Leerlingen en leerkrachten hebben alle baat bij holebivriendelijke scholen. Scholen waar ze volop zichzelf kunnen zijn, die hen ondersteunen en een veilig gevoel geven. De Witte: ‘En daarvan profiteren wij allemaal. Uit de studie ‘Beyond the Box’ bleek in april dit jaar dat de ontmoeting met mensen die van ons verschillen, liefst op jonge leeftijd, de beste remedie is tegen intolerantie. Met andere woorden: het is in onze scholen dat we de kiem leggen voor een inclusieve samenleving. Leerkrachten spelen daarin een hoofdrol: als zij hun geaardheid moeten verbergen, hoe kunnen ze dan nog een rolmodel zijn voor hun leerlingen?’

In 2012 beloofden de Vlaamse onderwijsnetten in een gemeenschappelijke verklaring om hun schouders te zetten onder een holebivriendelijk beleid op school. Toen alle overheden van ons land begin 2013 een ‘Interfederaal actieplan tegen homofobie en transfobie’ lanceerden, riepen ze alle scholen op om seksuele diversiteit meer zichtbaarheid te geven. Jozef De Witte: ‘Er zijn al stappen in de goede richting gezet, bijvoorbeeld via het project ‘Gender en Seksuele Diversiteit’. Maar de strijd tegen discriminatie is ook op onze scholen verre van gestreden. Het Centrum zal elke kans blijven grijpen om hen daarbij te ondersteunen. Vanuit onze eigen bevoegdheid, en in overleg met de holebiverenigingen, zullen we het gesprek aangaan met de verantwoordelijken van het Brussels stedelijk onderwijs.’


Foto: France Dubois